Μελέτη εξέλιξης τιμών ΙΕΛΚΑ‏ για το καλοκαίρι του 2012

Αναρτήθηκε: Oct 9, 2012

Φθηνότερο το καλοκαίρι του 2012 στα σουπερμάρκετ κατά -2,84% (με πραγματική μείωση που φτάνει στο -3,33%) σε σχέση με το καλοκαίρι του 2011

Η παρούσα έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ)  παρουσιάζει τα αποτελέσματα έρευνας της εξέλιξης των τιμών των προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σουπερμάρκετ) στην Ελλάδα την περίοδο τριμήνου Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 2012. Βασίζεται στα πρωτογενή δεδομένα που παρέχει το επίσημο παρατηρητήριο τιμών (www.e-prices.gr) της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου (Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας).

Στο σχήμα 1, φαίνεται η σύγκριση του μέσου γενικού δείκτη τιμών του οργανωμένου λιανεμπορίου (σουπερμάρκετ) που προκύπτει από τις τιμές 850 προϊόντων σε μεγάλα σουπερμάρκετ όλης της Ελλάδας για την καλοκαιρινή περίοδο (Ιούνιος-Αύγουστος). Όπως φαίνεται από το σχήμα, ο δείκτης το καλοκαίρι του 2012 παρουσιάζει μείωση κατά 2,84% σε σχέση με το καλοκαίρι του 2011. Αν μάλιστα δεν ληφθούν υπόψη οι αυξήσεις του ΦΠΑ, τότε η πραγματική μείωση στις τιμές που καταγράφεται είναι 3,33%.

Σχήμα 1: Σύγκριση δείκτη τιμών σουπερμάρκετ Καλοκαίρι 2011-Καλοκαίρι 2012[1]

Το σχήμα 2, δείχνει την εξέλιξη του δείκτη τιμών στα σουπερμάρκετ από τον Ιανουάριο του 2010 έως και τον Αύγουστο του 2012. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η μείωση των τιμών στο «ράφι» που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο και πλέον είναι σαφές ότι σταθεροποιείται. Όπως φαίνεται και από το σχήμα 2, σε σχέση με τον Αύγουστο του 2011, οι τιμές παρουσιάζουν μείωση κατά 3,21%. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται πως είναι αποτέλεσμα της ανταπόκρισης της αγοράς (σουπερ μάρκετ και προμηθευτές) στην ένταση της οικονομικής ύφεσης την περίοδο αυτή, παρά την αύξηση τιμών στις πρώτες ύλες και ενέργεια, που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνάει το 20%.

Όπως φαίνεται και από το σχήμα 2, συνολικά ο γενικός δείκτης σε διάστημα 2,5 ετών έχει μείνει αμετάβλητος, παρά της αυξήσεις του ΦΠΑ και βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με τις αρχές του 2010. Αν δεν ληφθούν υπ’ όψιν οι αυξήσεις του ΦΠΑ τότε ο δείκτης τιμών τον Ιούνιο 2012 παρουσιάζει πραγματική μείωση κατά 4% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2010. Οι πραγματικές τιμές πλέον βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 2,5 ετών και στα επίπεδα του 2009, ενώ έχουν απορροφηθεί και οι αυξήσεις του ΦΠΑ.

Σχήμα 2: Εξέλιξη δείκτη τιμών οργανωμένου λιανεμπορίου (σουπερμάρκετ)

Η εικόνα αυτή συγκράτησης των τιμών ενισχύεται και από τα στοιχεία της EUROSTAT για τον δείκτη τιμών διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών. Όπως φαίνεται στο σχήμα 3 συγκρινόμενος ο υποδείκτης τιμών τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών ανάμεσα στο καλοκαίρι του 2010 και 2012 είναι αυξημένος μόλις κατά 5,22%, δίνοντας στην Ελλάδα την 25^η θέση ανάμεσα σε 32 χώρες για τις οποίες διατηρεί στοιχεία η EUROSTAT και την 22^η θέση από τις 27 χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης (σημειώνεται ότι ο δείκτης περιλαμβάνει όλα τα σημεία πώλησης όπως λαϊκές αγορές, περίπτερα, παντοπωλεία, αρτοποιεία, σουπερμάρκετ κλπ). Αν μάλιστα δεν ληφθούν υπόψη οι αυξήσεις του ΦΠΑ που ξεπερνούν μεσοσταθμικά το 4% την τελευταία διετία, τότε η Ελλάδα καταλαμβάνει την 30^η θέση ανάμεσα στις 32 χώρες και την 26^η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αύξηση μόλις 2,59% (η αύξηση είναι κατά 50% χαμηλότερη από το Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε.) και σημαντικά χαμηλότερη από τον Μέσο Όρο τόσο της Ευροζώνης, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά. Τα αποτελέσματα για το σύνολο των χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ενδεικτικά για το πώς έχει επηρεάσει η αύξηση των πρώτων υλών (+18,13% από τον Ιανουάριο 2010 έως τον Ιούνιο 2012) συνολικά τις τιμές στα είδη διατροφής όλες τις χώρες.

Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα στα σχήματα 1 και 2 δεν λαμβάνουν υπόψη ούτε τις περιοδικές προσφορές σε συγκεκριμένα προϊόντα, αλλά ούτε και τις εκπτώσεις που παρέχουν οι οργανωμένες μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ του χώρου είτε μέσω των προγραμμάτων πιστότητας (loyalty cards), είτε μέσω των λοιπόν προσφορών. Τα ποσά που εξοικονομεί ο Έλληνας καταναλωτής από αυτές τις προωθητικές ενέργειες – και δεν είναι εφικτό να αποτυπωθούν στις μελέτες – είναι αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Οι εκτιμήσεις από ειδικούς της αγοράς αναφέρουν ότι οι συγκεκριμένες ενέργειες από τα σουπερμάρκετ και τις προμηθευτικές εταιρείες έχουν ενταθεί σημαντικά τη τελευταία διετία και θεωρούν ότι το όφελος στον καταναλωτή (σε εξοικονόμηση επί των τιμών) είναι μεγαλύτερο από 2,5% επί των αγορών του.

Τα 850 προϊόντα που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του δείκτη τιμών καλύπτουν όλες τις βασικές κατηγορίες προϊόντων στα σουπερμάρκετ όπως: Γαλακτοκομικά, Είδη καθαρισμού, Αρτοσκευάσματα, Είδη προσωπικής Υγιεινής, Κατεψυγμένα προϊόντα, Ζυμαρικά, Έλαια και λίπη, Αναψυκτικά, Σνακ, Είδη κρέατος, Φρούτα και Λαχανικά.