Σημαντική η επίδραση της αύξησης του ΦΠΑ στις τιμές στα μεγάλα σουπερμάρκετ το 2015
Οι τιμές θα ήταν στα επίπεδα του 2012 χωρίς τις αυξήσεις
Αντισταθμιστικό μέσο για τον καταναλωτή οι προσφορές οι οποίες μειώνουν τις τιμές που πληρώνει ο καταναλωτής κατά 7%
Η παρούσα έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) παρουσιάζει τα αποτελέσματα έρευνας της εξέλιξης των τιμών των προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σουπερμάρκετ) στην Ελλάδα το 2015. Βασίζεται στα πρωτογενή δεδομένα που παρέχει το επίσημο παρατηρητήριο τιμών (www.e-prices.gr) της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή (Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού).
Σχήμα 1: Εξέλιξη δείκτη τιμών οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σουπερμάρκετ)
Όπως φαίνεται στο σχήμα 1, όπου απεικονίζεται η μηνιαία εξέλιξη του Δείκτη τιμών[i], οι τιμές προ ΦΠΑ είναι σταθερές τα τελευταία 2 χρόνια με μικρές διακυμάνσεις και βρίσκονταν έως τον Ιούλιο του 2015 σε χαμηλότερα στα ίδια επίπεδα με αυτά στις αρχές του 2012. Τον Ιούλιο λόγω της αύξησης του ΦΠΑ για μία σημαντική ομάδα ειδών τροφίμων από 13% σε 23% παρατηρείται αύξηση των τιμών η οποία φτάνει το 4%. Αν αφαιρεθεί η επίδραση του ΦΠΑ ο δείκτης τιμών στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ τον Δεκέμβριο του 2015 παρουσιάζει μείωση κατά 0.22% σε σχέση με τον Ιούνιο (αύξηση κατά 0.32% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2014) και κινείται στα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας.
Σημειώνεται ότι στα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνεται η επίδραση των προσφορών και εκπτώσεων (είτε εκπτωτικές προσφορές είτε με τη μορφή δωροεπιταγών) οι οποίες έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια και εκτιμάται ότι έχουν επιφέρει επιπλέον όφελος στον καταναλωτή. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΕΛΚΑ εκτιμάται ότι η επίδραση των προσφορών το τελευταίο διάστημα αντιστοιχεί σε μέση έκπτωση στο σύνολο των προϊόντων που παρέχεται μέσω των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ εκτιμάται σε 7,2%, το οποίο σημαίνει πρακτικά ότι οι πραγματικές τιμές είναι κατά περίπου 7% χαμηλότερες από αυτές που μετριόνται στο «ράφι».
Τα στοιχεία πωλήσεων δείχνουν ότι η αυξητική τάση της επιλογής προσφορών και εκπτώσεων από τον καταναλωτή εντείνεται το τελευταίο διάστημα και αποτελεί αντιστάθμισμα για τον καταναλωτή συγκεκριμένα στην αύξηση των τιμών συγκεκριμένων προϊόντων λόγω του ΦΠΑ.
Τέλος σημειώνεται ότι η συνολική αξία των προσφορών που παρέχεται στους καταναλωτές μέσω των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ ετησίως ξεπερνά τα 750 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε όφελος ανά νοικοκυριό πάνω από 180 ευρώ κατά Μ.Ο. ανά έτος. Όλες οι κατηγορίες προϊόντων σουπερμάρκετ περιλαμβάνουν προσφορές, αλλά οι κατηγορίες με τα μεγαλύτερα ποσοστά πωλήσεων μέσω προσφορών που πλησιάζουν το 50% είναι τα απορρυπαντικά και τα είδη υγιεινής, ενώ από τα τρόφιμα μεγαλύτερες προσφορές και εκπτώσεις παρατηρούνται σε συσκευασμένα και κατεψυγμένα τρόφιμα.
[i] Ο Γενικός Δείκτης Οργανωμένου Λιανεμπορίου του ΙΕΛΚΑ, που βασίζεται στα πρωτογενή δεδομένα που παρέχει το επίσημο παρατηρητήριο τιμών (www.e-prices.gr) της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή (Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού) προκύπτει από την ανάλυση των 900 περίπου κωδικών για τους οποίους υπάρχουν συνεχώς διαθέσιμα στοιχεία όλο το έτος, από τους περίπου 1.500 που είναι συνολικά διαθέσιμοι. Η δειγματοληψία περιλαμβάνει πάνω από 1.000 σημεία πώλησης των μεγάλων αλυσίδων σουπερ μάρκετ σε όλη την Ελλάδα.